Бәндәбикә менән Ерәнсә сәсән
(хикәйә)
— Эй, ҡояшҡайым! Торҙоңмо? Әйҙә, кил, сәй эсәйек, —тип ҡаршылай иртән Саматты өләсәһе.
Саматтың йәне көйә. Ниндәй ҡояш булһын ул? Белә инде, өләсәһе уның ерән сәсенә ишаралай. Сәсе сәс кенәме әле, бөҙрә етмәһә. Ә был һипкелдәре… Өләсәһе уларҙы, нур бөркә, ти. Юҡты һөйләй инде. Ата-әсәһе уны ауылда ҡалдырып киткәс, Саматҡа ярайым, тип, юрый шулай мәрәкәләй.
Самат үҙ баһаһын белеп кенә, яйлап ҡына өҫтәл янына килә. Шундуҡ ауыҙы йырылып та китә. Өләсәһе уның яратҡан ҡоймағын бешереп ҡуйған. Шулай ҙа, һыр бирмәй:
— Мин егеттәр менән барымтаға барам! — ти.
Бәндәбикә риза булмай, яу уңышһыҙ булыр, тип юрай. Ерәнсә тыңламай, китә… Шул яуҙа тәү тапҡыр еңелә ул.
… Самат уйға ҡалды. Ерәнсә менән Бәндәбикә тураһындамы икән? Баяғы үпкәһен онотто, шикелле. Шунан былай тип әйтеп ҡуйҙы:
— Эй, ҡояшҡайым! Торҙоңмо? Әйҙә, кил, сәй эсәйек, —тип ҡаршылай иртән Саматты өләсәһе.
Саматтың йәне көйә. Ниндәй ҡояш булһын ул? Белә инде, өләсәһе уның ерән сәсенә ишаралай. Сәсе сәс кенәме әле, бөҙрә етмәһә. Ә был һипкелдәре… Өләсәһе уларҙы, нур бөркә, ти. Юҡты һөйләй инде. Ата-әсәһе уны ауылда ҡалдырып киткәс, Саматҡа ярайым, тип, юрый шулай мәрәкәләй.
Самат үҙ баһаһын белеп кенә, яйлап ҡына өҫтәл янына килә. Шундуҡ ауыҙы йырылып та китә. Өләсәһе уның яратҡан ҡоймағын бешереп ҡуйған. Шулай ҙа, һыр бирмәй:
- Өләсәй, һин мине ерән булғаным өсөн үсекләйһең! — ти.
- Балаҡайым, ерән сәсең бик килешә үҙеңә, ҡояшҡайым! Ерәнсә сәсәнем!
- Юҡ, әйтмә миңә улай! — Самат мәсьәләне малайҙарса ҡаты ҡуя.
- Ярай, балам, әтү ярай. Мин бит һине Ерәнсә сәсән һымаҡ матур ҙа, йор һүҙле лә булырһың, тип ҡыуанам ғына.
- Ә кем ул?
- Бәй, белмәйһеңме ни? Шундай сәсән батыр булған элек. Башҡорт, ҡаҙаҡ далаларын гиҙеп йөрөгән. Тапҡырлыҡта тиңе булмаған Бәндәбикә уға үҙе ғашиҡ булған, тиҙәр.
- Бәндәбикә? Атайым әйткән Бәндәбикәме?
- Эйе, атайың менән әсәйең тарих өйрәнә бит. Улар Бәндәбикәнең кәшәнәһен дә барып ҡарағандар. Элек Ыҡ йылғаһы даръялай аҡҡан. Шуның ярында Бәндәбикә йәшәгән. Зирәк аҡылы менән тирә-яҡта дан тотҡан. Ерәнсәнең уға күҙе төшә. Улар өйләнешә.
— Мин егеттәр менән барымтаға барам! — ти.
Бәндәбикә риза булмай, яу уңышһыҙ булыр, тип юрай. Ерәнсә тыңламай, китә… Шул яуҙа тәү тапҡыр еңелә ул.
- Еңелә?
- Ниңә көләһең? — тип аптырай ҡаҙаҡтар.
- Эй, нисек көлмәйем инде, бисә һүҙен тыңларға кәрәк булған икән. Бәндәбикә , барма барымтаға, тигәйне бит миңә.
- Бәндәбикә? Әүлиәлеге менән дан тотҡан Бәндәбикә һинең бейсәңме ни?
- Эйе.
- Ә һин, улай булғас, Ерәнсә сәсәнме?
- Эйе лә һуң.
… Самат уйға ҡалды. Ерәнсә менән Бәндәбикә тураһындамы икән? Баяғы үпкәһен онотто, шикелле. Шунан былай тип әйтеп ҡуйҙы:
- Мин, өләсәй, һине тыңлап ҡына торам, эйе бит?
- Эй, балам, һиңә гел изге юлдан йөрөргә яҙһын инде…
(голосов: 0)
Поэмалар/Поэмы
ТИМЕР БЫУАТ
09.12.20 | Тамара Искәндәриә. Поэмалар / Рух көмбәҙе
“Саңҡ!” “Саңҡ!”
Шиғырҙар/Стихотворения
Һүрәт төшөрәм
05.12.20 | Ижад / Тамара Искәндәриә. Шиғырҙар
Биҙәк семәрләргә тиһәң, Миңә ҡуш. Һә тигәнсә әҙер ҡояш Йә бер ҡош.
Әсәкәйем
05.12.20 | Ижад / Тамара Искәндәриә. Шиғырҙар
Әсәкәйем, һинең янда Миңә бик йылы. Йомшаҡ наҙлы тауышыңда Мәрхәмәт тулы.
ҠОМ СӘҒӘТЕ
09.12.20 | Тамара Искәндәриә. Шиғырҙар / Рух көмбәҙе
Үтте-китте ул дәүер ҙә
Тәржемәләр/Переводы
Йәләлетдин Руми
Имадеддин Нәсими
Джанни Родари
Габриэль Гарсиа Маркес
Хименес
Антон ХансенТамсааре
Душан Джуришич
Ли Цин Чжао
Олжас Сулейменов
Кадрия
Наталья Сайя
Кожогелди Кулуева
Саят Камшыгер (Ҡаҙаҡсанан башҡортсаға)
Поэтические сборники и книги для детей:
«Песня копыт» /1987/
«Меж землей и небом» /1992/
«Семиречье» /1999/
«Азнабика, мать Салавата» (2006)
«Золотое сечение» /2008/
«Струны любви» /2013/
«Каменная река» /2016/
«Железный век» /2018/
«Марафон» /2018/
«Грани времен» /2019/
«Шашкалар илендә» /2013/
«Благодатный день/Бәрәкәтле көн» /2016/
Балалар өсөн хикәйәләр
БАЛЛЫ ҠАЛАС
17.01.21 | Ижад / Балалар өсөн хикәйәләр
Нишләп инде ул һаран булһын? Тәмле аҡ ҡаласын, йәлләмәй, бирҙе бит!
Ҡарға бутҡаһы тәмлеме?
12.01.21 | Ижад / Балалар өсөн хикәйәләр
— Ҡар, ҡар! — тиешеп йылы яҡтан ҡарғалар ҡайтты. Ҡар башына ҡар етә, оҙаҡламай яҙ етә, тип юраны быны ололар. Тау баштары ҡарҙан
Атом бәшмәге
17.01.21 | Ижад / Балалар өсөн хикәйәләр
Бөгөн дә ҡустыһы менән икәүһен генә ҡалдырып китә әсәһе. Наил ризалашмаҫҡа ла уйлағайны, ләкин, әсәһенең ҡәтғи ҡиәфәтен,
Балалар өсөн шиғырҙар
РӘҒИНӘ НИСЕК АФРИКАҒА БАРҒАН
12.01.21 | Балалар өсөн шиғырҙар / Африкаға сәйәхәт
ВИКТОРИЯ
ҠУҢЫҘ менән ИЛАҠ ҠЫҘ
12.01.21 | Балалар өсөн шиғырҙар / Африкаға сәйәхәт
ҠУҢЫҘ менән ИЛАҠ ҠЫҘ “Ҙ-ҙ-ҙ!” Һин кем? Мин ҡуңыҙ-ҙ-ҙ! Ә үҙ-ҙ-ҙең кем, илаҡ ҡыҙ-ҙ-ҙ? Уйнайыҡ, әйҙ-ҙ-ҙә, ҡумыҙ-ҙ-ҙ! Май айында мин
КҮГӘРСЕН КҮҘҘӘРЕ
12.01.21 | Балалар өсөн шиғырҙар / Африкаға сәйәхәт
КҮГӘРСЕН КҮҘҘӘРЕ Күгәрсен күҙҙәре - Бигерәк саф үҙҙәре, Мөлдөрәп ҡарайҙар, Ялбарып һорайҙар: Өҙмә, ти, сәскәмде, Ҡәҙерлә, ти,
Стихи для детей (переводы на русский язык)
Про микробы
08.01.21 | Ижад / Переводы стихов для детей на русский язык
Мальчик с другом заигрался,
ИНЕЙ
08.01.21 | Ижад / Переводы стихов для детей на русский язык
Деревья – в инее
В шкафу
В шкафу Шкаф открыт и шкаф закрыт. Вот придумал я игру! Взятый в плен одеждой шкафа, Одного я не пойму. Платья мамины, лаская,
Популяр шиғырҙар:
Һүрәт төшөрәм
05.12.20 | Ижад / Тамара Искәндәриә. Шиғырҙар
Биҙәк семәрләргә тиһәң, Миңә ҡуш. Һә тигәнсә әҙер ҡояш Йә бер ҡош.
Әсәкәйем
05.12.20 | Ижад / Тамара Искәндәриә. Шиғырҙар
Әсәкәйем, һинең янда Миңә бик йылы. Йомшаҡ наҙлы тауышыңда Мәрхәмәт тулы.
ҠОМ СӘҒӘТЕ
09.12.20 | Тамара Искәндәриә. Шиғырҙар / Рух көмбәҙе
Үтте-китте ул дәүер ҙә