ТАМАРА ИСКАНДЕРИЯ

Писатель, поэт, драматург, переводчик, публицист Тамара Искандерия (Юлдашева Тамара Ишбулдовна) родилась 10 июня 1958 г. в деревне Кыяук Ишимбайского района Башкортостана. Окончила Башкирский государственный университет. Работает в журналистике с 1981 года: корреспондентом в газете «Йэншишма», с 1990 г. – заведующим отдела литературы и искусства газеты «Йэшлек», с 1992 г. – старшим редактором и комментатором в государственной телерадиокомпании «Башкортостан», с 1996 г. – заведующим отдела литературы и искусства газеты «Башкортостан», с 2002 г. – редактором отделов истории и литературы журнала «Ватандаш». С 2007 г. является заместителем главного редактора журнала «Башкортостан кызы», с 2010 – 2020г.г. – главный редактор республиканского детского журнала «Акбузат».

Автор поэтических сборников «Песня копыт» /1987/, «Меж землей и небом» /1992/, «Семиречье» /1999/, «Азнабика, мать Салавата» (2006), «Золотое сечение» /2008/, «Струны любви» /2013/, «Каменная река» (2016), «Железный век» (2018), «Марафон» (2018), «Грани времен» (2019), так же книг для детей «Путешествие в страну шашек» (2013), «Благодатный день» (2016) и др. Сказки и рассказы для детей опубликованы в «Антологии детской литературы России» (2018). Поэзию Тамары Искандерии отличает глубина философских раздумий о времени, судьбах поколений, предназначении человека, добре и зле, любви. В поэмах «Азнабика, мать Салавата», «Железный век» отражаются размышления современника о сути происходящих в мире событий. Самобытны характеры в драме «Век молчания». Тамара Искандерия плодотворно занимается переводами произведений мировой литературы на башкирский язык. Так, ею переведены на башкирский язык произведения Джалалетдина Руми, Джанни Родари, Габриэля Гарсиа Маркеса, Хименеса, Антона Хансена Тамсааре, Душана Джуришича, Олжаса Сулейменова, Кадрии, Натальи Сайя, Кожогелди Кулуева, Саята Камшыгер и др.

Участник Всесоюзного совещания молодых писателей в Москве (1989), Международного фестиваля «Поэты шелкового пути» в Турции (2013), Международного фестиваля тюркской поэзии в Казани (2015), Встречи поэтов Тюркского мира в г. Ош в Кыргызстане (2019), Форума писателей Евразийских столиц в Нурсултане в Казахстане (2019). Член правления, председатель секции поэзии Союза писателей Башкортостана. Член Союза журналистов РБ и РФ. Лауреат литературной премии имени Шаехзады Бабича (1995). Дипломант Международного конкурса рассказов имени Махмута Кашгари (2016). Обладатель медали «Культегин» Евразийского университета им. Льва Гумилева (1919). Директор фестиваля детской поэзии «Бэпембэ». Директор Фонда имени Ахияра Хакима. Заслуженный работник печати и массовой информации РБ.

Тамара Искәндәриә Ишембай районы Ҡыяуыҡ ауылында тыуған. Йәнырыҫ мәктәбен тамамлағас, Башҡорт дәүләт университетында уҡый. 1981 йылдан алып республика матбуғатында һәм киң мәғлүмәт сараларында көс түгә. “Йәншишмә”, “Йәшлек”, “Башҡортостан” гәзиттәре, Башҡортостан радио һәм телевидениеһы, “Ватандаш”, “Башҡортостан ҡыҙы” журналдары аша халыҡҡа тос һәм тапҡыр һүҙен еткерә. 2010 – 2020 йылдарҙа “Аҡбуҙат” журналында баш мөхәррир була, баҫманы Рәсәй кимәлендә танытыуға, тотороҡлолоғон күтәреүгә ҙур өлөш индерә. Башҡортостандың атҡаҙанған матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙмәткәре.

Шағирә хәҙерге башҡорт әҙәбиәтендә күренекле урын биләй. 15 шиғыр һәм проза китабы авторы. Әҫәрҙәре рус, төрөк, ҡаратаулы, ҡырғыҙ, ҡаҙаҡ һәм башҡа телдәрҙә донъя күргән. Әҙибә үҙе лә тәржемә өлкәһендә уңышлы эшләй: Йәләлетдин Руми, Имадеддин Нәсими, Джанни Родари, Габриэль Гарсиа Маркес, Хименес, Антон ХансенТамсааре, Душан Джуришич, Ли Цин Чжао әҫәрҙәрен һәм башҡа донъя әҙәбиәте өлгөләрен башҡортсаға ауҙара. “Дружба народов” журналында, “Литературная Россия”, “Литературная газета” гәзиттәрендә, Төркиәлә “Гюнчел сәнәт” баҫмаһында хеҙмәттәшлек итә.

Бик күп халыҡ-ара әҙәби фестивалдәрҙә ҡатнашыуы Тамара Искәндәриәнең ижади офоҡтарын киңәйтә. 1989 йылда Мәскәүҙә Бөтә Союз йәш яҙыусылар кәңәшмәһендә, 2013 йылда Төркиәлә “Ебәк юл шағирҙары” халыҡ-ара фестивалендә, 2015 йылда Ҡазанда Халыҡ-ара төрки шиғриәт форумында, 2019 йылда Ҡырғыҙстандың Ош ҡалаһында Төрки донъя шағирҙары йыйынында, шул уҡ йылда Ҡаҙағстан баш ҡалаһы Нурсолтанда Евразия баш ҡалалары яҙыусылары форумында ҡатнаша. Лев Гумилев исемендәге Евразия университеты 2019 йылда шағирәне әҙәбиәт һәм мәҙәниәт өлкәһендәге халыҡ-ара хеҙмәттәшлеге өсөн “Көлтәгин” миҙалы менән бүләкләне.